De eerste bemande vlucht naar de ruimte vond plaats op 12 april 1961. Deze man was de Sovjetkosmonaut Yuri Alekseevich Gagarin. De eerste bemande vlucht naar de ruimte was echter niet de eerste vlucht van een levend wezen. Enkele decennia geleden begonnen mensen dieren te lanceren tijdens ruimteexpedities op raketten. Ongeveer de helft van de proefpersonen zou het overleven, terwijl de andere helft geen voet meer op aarde had mogen zetten.
10. Katten
Mensen begonnen katten iets later in de ruimte te lanceren dan andere dieren; de Fransen lanceerden voor het eerst een kat in de ruimte op 18 oktober 1963. Tot op heden blijft de vraag wie de eerste kat in de ruimte was een mysterie: de zwerfkat Felix of de kat genaamd Felicette. De eerste vlucht van Felix (of Felicette) verliep goed, maar de volgende, een week later, eindigde jammerlijk voor het arme kitten. Een halve eeuw later kondigde de Iraanse regering, die haar ruimtehorizon begint te verbreden, haar voornemen aan om een nieuwe ruimteexpeditie te lanceren met een Perzische kat aan boord.
9. Knaagdieren
De orde van knaagdieren is de meest talrijke orde van zoogdieren, misschien is dat de reden waarom ze jarenlang hebben deelgenomen aan verschillende ruimte-experimenten. Muizen, ratten, hamsters en cavia's werden meer dan eens de ruimte in gestuurd, waar talloze experimenten met hen werden uitgevoerd. In 2001 testte biomedische technologiespecialist Ted Bateman bijvoorbeeld, in samenwerking met de National Space Administration NASA en het biotechnologiebedrijf Amgen, een eiwit genaamd osteoprotegerine op muizen. Ze speculeerden dat het zou helpen de achteruitgang van botten als gevolg van veroudering tegen te gaan. Al snel was er een ideale kans om een studie van het medicijn in de ruimte te doen, omdat de tijd daar iets versnelt, dus ook het verouderingsproces. Natuurlijk werkte het eiwit en dankzij dergelijke experimenten is het over een paar jaar mogelijk om botziekten zoals osteoporose te voorkomen.
Jeffrey Alberts, hoogleraar psychologie aan de Indiana University in Bloomington, heeft ook geëxperimenteerd met ratten. Een daarvan was dat drachtige dieren in een ruimte zonder zwaartekracht werden geplaatst, zodat hij het gedrag en de bewegingen van in de ruimte geboren dieren kon observeren. Het gedrag van deze ratten was duidelijk anders dan het gedrag van degenen die op aarde waren geboren: hun bewegingen waren complexer en nauwkeuriger.
8. Vis
In 2012 meerde de Japanse shuttle HTV-3 aan bij het internationale ruimtestation ISS. Aan boord was een aquarium met vissen genaamd "medaka". Er werden verschillende experimenten op uitgevoerd, omdat ze daar perfect voor waren, dankzij hun snelle reproductie en transparante huid. Hierdoor konden de onderzoekers gemakkelijk de interne organen van de proefpersonen observeren. Net als andere dieren werden ze getest op botziekte en spierverlies. Ondanks dat ze in het water zijn, zijn vissen ook gevoelig voor microzwaartekracht en gedragen ze zich daarin vreemd: ze zwemmen in lussen in plaats van in rechte lijnen.
7. Chimpansee
Als naaste verwanten van mensen hebben chimpansees een zeer belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van het ruimteprogramma. De eerste chimpansee in de ruimte was Ham, een wilde aap die in 1959 in Kameroen werd gevangen. Hij trainde onder de strengste voorwaarden op Holloman Air Force Base door middel van een systeem van positieve en negatieve bekrachtiging. Als Ham de opdrachten van de trainer goed uitvoerde, zou hij een plakje banaan krijgen. Als hij de taken niet voltooide en weerstand bood, kreeg hij een lichte schok met een elektrische schok.
Ham's testvlucht werd de Mercury-Redstone 2 genoemd en werd op 31 januari 1961 gelanceerd vanaf Cape Canaveral, Florida. Tijdens de vlucht werden verschillende storingen ontdekt, maar Ham deed het uitstekend en zijn ruimtepak beschermde hem. Hij ging wonen in de Washington DC National Zoo en de North Carolina Zoo. Hij stierf op 26-jarige leeftijd.
Na Ham werd een meer ervaren proefpersoon op ruimtevaart gestuurd, zijn naam was Enos. Hij was al meer dan eens in de baan van onze planeet geweest, dus zijn vlucht verliep zonder enig incident, en al snel keerde hij levend terug naar zijn huis en was blij de mensen te zien die hij al kende. Helaas waren de antibiotica van die tijd niet sterk genoeg en stierf Enos ongeveer een jaar na zijn vlucht aan dysenterie. Zijn dood had niets te maken met zijn ruimtemissies.
6. Apen
Verschillende soorten apen gingen op ruimteexpedities: doodshoofdaapjes van de kapucijnaapfamilie, resusapen van de apenfamilie en gewone makaken. De grootste bijdrage aan de ontwikkeling van medicijnen werd geleverd door resusapen, die een van de allereerste primaten werden die werden gekloond.
De resusaap, genaamd Albert II, was de eerste die op een ruimte-expeditie ging naar zijn mede-resusaap, Albert, die faalde en stierf door gebrek aan lucht in de cockpit van zijn schip. De rest van de proefpersonen, bijgenaamd Albert de derde, vierde, vijfde en zesde, eindigden ook helaas hun verhaal en stierven (Albert de vierde stierf een paar uur later na terugkeer van zijn vlucht naar de aarde). Apen hebben ook deelgenomen aan ruimtemissies in andere landen zoals Frankrijk, Rusland en Argentinië. De meesten van hen konden helaas niet overleven en terugkeren naar de aarde.
5. Amfibieën
Verschillende soorten amfibieën, vooral padden, kikkers en salamanders, hebben wetenschappers gediend als indicatoren voor de toestand van hun omgeving. Amfibieën worden zo genoemd omdat ze zowel op het land als in het watermilieu leven; ze hebben ook het vermogen om zelfs de kleinste en voor ons onmerkbare veranderingen in onze omgeving op te merken en erop te reageren. Ze zijn in staat om de kleinste veranderingen in klimaat en infectie met verschillende ziekten op te merken en te verdragen.
Tientallen kikkers werden de ruimte ingestuurd en een van hen kwam figuurlijk in het epicentrum van deze vlucht terecht. Een NASA-kiekje van de opstijgende Minotaur-5-raket in Virginia veroorzaakte een sensatie: een vliegende kikker kwam in het frame. Iberische geribbelde salamanders hebben ook verschillende ruimtevluchten gemaakt sinds de Sovjet Bion-7 in 1985. Wetenschappers waren geïnteresseerd in hoe de ruimte hun vermogen om zich voort te planten zou kunnen beïnvloeden.
4. Nematoden
Nematoden, of rondwormen, zijn voornamelijk parasitair (ze zijn de veroorzakers van trichinose en parasiteren op gedomesticeerde honden, zoals hart). Kan ook dierenliefhebbers besmetten - mensen. Deze kleine wezens vlogen meerdere keren de ruimte in en namen ook deel aan de Apollo 16-missie naar de maan.
In 2003 stortte spaceshuttle Columbia neer terwijl hij terugkeerde naar de aarde. Alle zeven bemanningsleden kwamen om, maar niet alles ging verloren. De container met de nematoden werd tussen het wrak gevonden en ondanks de geringste overlevingskans overleefden de wormen. Dit experiment toonde aan dat wormen dezelfde gezondheidsveranderingen ondergaan als mensen wanneer ze door de ruimte reizen (spieratrofie en diabetessymptomen).
3. Tardigrades
We kunnen ons niet voorstellen hoe gevaarlijk de ruimte kan zijn, zowel voor mensen als voor andere levende wezens: ruimte zonder zuurstof; plotselinge veranderingen in temperatuur; en ook kosmische straling die menselijke botten kan doen smelten. Als een persoon een open ruimte betreedt zonder een beschermend ruimtepak, verliest hij binnen enkele seconden het bewustzijn.Hij zal de dood niet opmerken, omdat hij bewusteloos is, hij zal niet de vreselijke kou voelen die hem in een paar minuten kan bevriezen, of de breuk van zijn longen, die zou worden veroorzaakt door de luchtdruk die erin bleef.
Tardigrades zijn een soort microscopisch kleine ongewervelde dieren die een van de meest agressieve en meest flexibele wezens op onze planeet is. Ze kunnen overleven in omstandigheden die fataal zijn voor de overgrote meerderheid van de bewoners van de aarde. Omdat ze zich in ongunstige omstandigheden bevinden, komen tardigrades in een toestand van schijndood en schakelen ze al hun levensprocessen uit, waardoor ze het jarenlang zonder voedsel kunnen doen en zowel hoge als temperaturen verdragen die grenzen aan het absolute vriespunt. Zoals de expeditie van het Foton-M3-ruimtevaartuig met 3000 tardigrades aan boord heeft aangetoond, kunnen deze wezens in zuurstofvrije ruimte bestaan. De expeditie vond plaats in 2007.
2. Spinnen
Spinnen hebben ook deelgenomen aan vele verkenningen en expedities in de ruimte, hoewel ze een van de meest verschrikkelijke en gevaarlijke wezens op onze planeet zijn. Dus in 2011 werden spinnen van het geslacht Nephila, een soort goudspinner, Gladys en Esmeralda genaamd, aan het ISS geleverd. Daar jaagden ze en weefden ze hun webben in afwezigheid van enige zwaartekracht. Dit specifieke type spin werd gekozen omdat ze elke nacht nieuwe webben weven om oude te vervangen (zo zouden wetenschappers meer van hun webontwerpen kunnen bestuderen).
Een springspin genaamd Nefertiti leefde in 2011 ook op het ISS. Ze weefde geen web, maar stortte zich eenvoudig op haar prooi. Het gebrek aan zwaartekracht leek weinig effect te hebben op haar jachttechniek. Bij haar terugkeer naar de aarde werd Nefertiti gehuisvest in het Smithsonian National Museum of Natural History Zoo.
1. Honden
De Sovjet-Unie werd beroemd vanwege het feit dat ze vanaf de tweede helft van de twintigste eeuw honden begon te gebruiken voor ruimteonderzoek. De belangrijkste veronderstelling van landen die op één lijn staan met de USSR was dat Sovjetwetenschappers hiervoor monsters gebruikten die in laboratoriumomstandigheden waren gekweekt. Maar Sovjetwetenschappers gingen ervan uit dat zwerfhonden en bastaardhonden sterker en veerkrachtiger zouden zijn dan huis- of laboratoriumhonden. Bovendien waren ze gemakkelijk te trainen en voelden ze zich geweldig in krappe ruimtes. Voor het gemak zijn alleen vrouwelijke proefpersonen geselecteerd bij het ontwerp van het ruimtepak.
Een van de beroemdste astronautenhonden is Laika. Ze was de meest gewone zwerfhond uit Moskou. Ze werd echter een van de allereerste dieren in een baan om de aarde. In tegenstelling tot de meeste andere proefpersonen, mocht Laika niet overleven en terugkeren naar de aarde. Een paar dagen na het opstijgen begonnen ze haar te voeden met vergiftigd voedsel om honger en een pijnlijke dood te voorkomen. Helaas raakte het schip oververhit en stierf Laika vijf uur na de lancering van de raket, nadat ze vier banen rond de aarde had gemaakt.
In 1960 werden twee honden genaamd Belka en Strelka de eerste dieren die een vlucht in een baan om de aarde overleefden. Het jaar daarop kreeg Strelka puppy's. Als een gebaar van goede wil presenteerde Sovjet-premier Nikita Chroesjtsjov een van de puppy's, bijgenaamd Pushinka, aan John F. Kennedy's dochter Caroline. Fluffy zou nakomelingen blijven krijgen met Welsh Terrier Kennedy, Charlie, en John F. Kennedy zou ze gekscherend 'navels' noemen.
We raden aan om te kijken naar:
In deze video zie je welke van de dieren de ruimte in is gestuurd, met welk doel en hoe dergelijke reizen voor hen zijn geëindigd:
